Yeshouse SG – Từ ngày 20/5, người dân, doanh nghiệp có thể làm thủ tục cấp sổ đỏ online để đỡ mất công đi lại, chờ đợi giải quyết thủ tục. Tuy nhiên, đặc thù về đất đai là vô cùng phức tạp, nhiều tranh chấp và tài sản lớn nên gây nhiều nghi ngại.
Tự chịu trách nhiệm về hồ sơ
Theo Nghị định 10/2023/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật đất đai, được Chính phủ ban hành ngày 3/4/2023 thì người dân, doanh nghiệp có thể làm thủ tục cấp sổ đỏ online từ ngày 20/5 tới.
Theo đó, đối với trường hợp thực hiện thủ tục hành chính về đăng ký, cấp sổ hồng online thì cơ quan tiếp nhận, giải quyết hồ sơ có trách nhiệm thực hiện các trình tự, thủ tục hành chính về đất đai theo quy định của pháp luật.
Trường hợp cần phải kiểm tra, xác minh làm rõ hoặc do nguyên nhân khác mà không trả kết quả giải quyết hồ sơ theo đúng quy định về thời gian giải quyết thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ, giải quyết thủ tục gửi thông báo bằng văn bản hoặc qua Cổng dịch vụ công, qua tin nhắn SMS cho người yêu cầu, trong đó nêu rõ lý do. Người dân, doanh nghiệp có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ tài chính bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến thông qua chức năng thanh toán của Cổng dịch vụ công.
Chính phủ giao các địa phương căn cứ điều kiện cụ thể về hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin đất đai và cơ sở dữ liệu đất đai đang quản lý, cơ quan tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính về đất đai quy định tại điều 60 Nghị định 43/2014/NĐ-CP có trách nhiệm tổ chức việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.
Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất yêu cầu thực hiện thủ tục hành chính về đất đai chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực của nội dung kê khai và các giấy tờ trong hồ sơ đã nộp.
Cơ quan tiếp nhận hồ sơ chịu trách nhiệm kiểm tra tính đầy đủ của thành phần hồ sơ. Cơ quan giải quyết thủ tục hành chính về đất đai chịu trách nhiệm thực hiện đúng thẩm quyền và thời gian theo quy định của pháp luật, không chịu trách nhiệm về những nội dung trong các văn bản, giấy tờ có trong hồ sơ đã được cơ quan, người có thẩm quyền khác chấp thuận, thẩm định, phê duyệt hoặc giải quyết trước đó.
Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu, liên thông điện tử giữa các cơ quan để thực hiện giải quyết thủ tục hành chính và thanh toán nghĩa vụ tài chính của người yêu cầu thực hiện trên môi trường điện tử.
Nghị định 10/2023/NĐ-CP, văn phòng đăng ký đất đai các tỉnh, thành phố thực hiện cấp sổ đỏ đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án đầu tư, tổ chức, cá nhân nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai hoặc văn phòng đăng ký đất đai cấp quận, huyện thực hiện cấp sổ đỏ đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.
Sẽ rất khó làm
Một nhân viên Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Bình Tân, TPHCM cho biết, việc cấp sổ đỏ online giúp người dân, doanh nghiệp có nhu cầu cấp sổ không mất công đi lại để nộp hồ sơ, không phải chờ đợi giải quyết thủ tục tại cơ quan hành chính nhà nước. Tuy nhiên, cán bộ giải quyết thủ tục sẽ vất vả hơn trong khâu tiếp nhận, phân loại và thẩm định các hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ.
Lãnh đạo nhiều chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai ở các quận huyện cho biết, TPHCM hiện đang tập huấn việc nộp hồ sơ một cửa online, nhưng cần phải mất thêm nhiều thời gian để thực hiện việc này. Để triển khai việc cấp sổ đỏ online ngay bây giờ khó khả thi khi, đặc thù về đất đai là vô cùng phức tạp, nhiều tranh chấp. Chưa kể, nhà đất là tài sản lớn nên người dân sẽ không an tâm khi làm thủ tục online. Việc triển khai cấp sổ đỏ online sẽ rất khó làm do hạ tầng công nghệ thông tin chưa chuẩn, chưa đầy đủ để có thể triển khai.
Hiện tại, hệ thống này mới đang trong quá trình hoàn thiện. Trước đây cơ sở dữ liệu về đất đai nằm rải rác ở 22 quận, huyện và TP. Thủ Đức thì nay dữ liệu đang gom về Sở Tài nguyên Môi trường nhưng nguồn dữ liệu này có nhiều lỗ hổng, chưa đầy đủ và không chính xác. Do đó, những trường hợp đăng ký biến động như mua bán, chuyển nhượng thì có thể làm được, nhưng với những sổ cũ trước đây thì khó vì bất động sản đã biến động qua nhiều thời kỳ.
Trao đổi với Tiền Phong, Luật sư Lê Trung Phát – Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, trong xu thế vận dụng Công nghệ thông tin vào các thủ tục hành chính, việc cấp sổ đỏ online sẽ là tất yếu. Nó giúp người dân tránh đi lại phiền hà, không mất nhiều công sức chờ đợi, tốn kém chi phí trong quá trình đi lại làm hồ sơ, giảm đi vấn nạn tiêu cực trong việc làm sổ hồng.
Tuy nhiên, ông Phát cho rằng, cần phân định rõ việc tiếp nhận hồ sơ trực tiếp hay online cũng chỉ là phương thức làm hồ sơ, chứ nó không phải là cách giúp các hồ sơ không đáp ứng được điều kiện cấp sổ sẽ trở nên dễ dàng hơn. Để dần triển khai được thủ tục này, cần có sự chuẩn bị tốt về cách thức triển khai, tránh tình trạng cấp sổ cho người không chính chủ hoặc thủ tục xin cấp có phần đơn giản, dẫn đến nhiều người đứng ra kê khai và xin cấp cho chung một thửa đất làm tắc nghẽn hồ sơ, phát sinh cho việc các cơ quan chức năng phải mời các đương sự lên làm việc hoặc đi xác minh.
Nên triển khai song song trực tiếp và online
Luật sư Lê Trung Phát cho rằng, hiện nay, có nhiều người chưa rành về công nghệ để thực hiện các thủ tục online. Vì vậy, theo LS Phát, chúng ta cứ triển khai song song phương thức nhận trực tiếp hồ sơ và nhận online, để người dân tiện việc thực hiện theo khả năng của họ. “Cấp sổ đỏ online cũng sẽ giống như cấp giấy đăng ký kinh doanh. Người dân nộp hồ sơ online, sau khi kiểm tra hồ sơ đúng thì mang giấy tờ lên để nhận kết quả. Còn nếu hồ sơ chưa đủ, người dân sẽ nhận được email cần bổ sung giấy tờ gì”, ông Phát nói.
